İnsan, biyolojik ve sosyal yönleriyle oldukça karmaşık bir varlıktır. Hem ruhsal hem de fiziksel bir varlık olarak kabul edilir. Biyolojik açıdan; dik yürüyüş, gelişmiş beyin yapısı, el becerisine sahiptir. Vücutları, düşünce kapasiteleri ve duygusal derinlikleriyle diğer canlılardan ayrılır. Sosyal ve kültürel açıdan ise insanlar, karmaşık topluluklar oluşturur, diller geliştirir, kültürel normlar ve değerler üretir. Sanat, bilim, felsefe gibi alanlarda büyük bir yaratıcılık ve düşünsel derinlik gösterirler. İnsanın kendini anlamlandırma çabası, varoluşsal sorular sorma, etik ve ahlaki değerler geliştirme gibi özellikleri vardır.

İnsan, sadece fiziksel ve biyolojik özelliklerle tanımlanamaz; içsel potansiyeli, düşünsel kapasitesi ve toplumsal rolü de önemlidir. Özgür iradesi ve yaratıcı gücüyle toplumsal değişim ve ilerleme için bir potansiyel taşır. Hem yaratılış hem de toplumsal bilinç düzeyinde yüksek bir seviyededir. Bu bağlamda, kendini tanıması, toplumunun sorunlarına duyarlı olması ve bu sorunlara çözüm bulma kapasitesi üzerinde durur. Yalnızca var olmakla kalmaz, aynı zamanda kendi varoluşunu anlamlandırmak ve toplumsal sorumluluklarını yerine getirmek zorundadır. Yaratıcı ve potansiyel sahibi bir varlıkken, toplumsal bilinç ve sorumlulukları olan da bir bireydir. Hem bireysel hem de toplumsal düzeyde sürekli bir gelişim ve değişim içindedir.

İNSAN;

Bireysel Boyutta; içsel dünyasını ve kişisel gelişimini ön planda tutar. Kendini anlamaya, içsel potansiyelini keşfetmeye ve kişisel hedeflerine ulaşmaya çalışır. Bu süreçte, birey kendini tanıma, özsaygı geliştirme ve kişisel değerler oluşturma gibi önemli aşamalardan geçer.

Toplumsal Boyutta; toplumsal ilişkiler ve etkileşimler aracılığıyla gelişir. Sosyal bağlamda kendilerini bulur, ilişkilerinde anlam ve tatmin ararlar. Toplumsal ilişkiler, bireyin kendini ifade etme ve toplumsal normlarla uyum sağlama süreçlerinde önemli bir rol oynar.

Kişilik ve Kimlik; kişilik özellikleri, değerler ve inançlar aracılığıyla kimliğini oluşturur. Kişinin kendi kimliğini geliştirmesi ve bu kimlik doğrultusunda yaşamını şekillendirmesi gerekir.

Zihinsel ve Duygusal Boyutta; duygusal deneyimleri, düşünce tarzları ve psikolojik durumları ile şekillenir. Zihinsel ve duygusal sağlık, kişisel gelişim ve toplumsal uyum için kritik öneme sahiptir.

Potansiyel Olarak; içsel gücünü ve yeteneklerini keşfederek kendini gerçekleştirme yolunda ilerleyebilir. Bu süreçte, kişisel farkındalık, hedef belirleme ve öz disiplin gibi unsurlar önemli rol oynar.

Toplumsal Rolü; bireylerin toplumsal yapılar içinde aktif bir rol oynamalarını ve toplumsal ilişkilerde anlam arayışlarını vurgulamak gerekir. İnsanlar, toplumsal değerler, normlar ve ilişkiler aracılığıyla kendilerini ifade eder ve topluma katkıda bulunurlar.

Özetle insan, karmaşık bir varlıktır ve hem bireysel hem de toplumsal düzeyde sürekli bir gelişim sürecindedir. İçsel potansiyelini keşfetmek, kişisel ve toplumsal hedeflerine ulaşmak için çaba sarf eder ve bu süreçte kendini anlamaya, geliştirmeye ve topluma katkıda bulunmaya çalışır.

İNSANIN KİMLİK BİLİNCİ

İnsan, azımsanmayacak kadar sıradışı, gizemli ve kendi içinde hakikati barındıran bir varlıktır. Biyolojik, sosyal, zihinsel ve duygusal boyutlarıyla, sadece fiziksel varoluşuyla değil, aynı zamanda içsel yolculuğuyla da benzersizdir. İçinde istisnai özellikler barındırır;imek olmanın (var olmanın ya da bulunmanın) ötesindedir.

Asırlardır düşünürler insanın soyut olarak ele aldığımız özellikleri üzerine sayısız söz fikir söyledi, çözümleme yaptı ve farklı boyutlarda sentezler ortaya attı. Günümüze kadar insan adı altında çok fazla söz söylendi, söylenmeye de devam edecek.

İnsan, her alanda seçim yapabilen, kendine has red ve kabul ölçülerine sahip bir canlıdır. Kendi özsel hicretinde, düşünerek, hissederek ve bazen de içinde yeşeren bir reddedişle yol alır.

Bu noktada, insanı diğer canlılardan ayıran belirleyici nokta, kendini bilen, farkında olan, sonrasında edinilen bilinçle seçen ve ardından yaratan bir varlık olmasıdır. Kendi hayatının sorumluluğunu taşımak üzere doğada kendi haline bırakılmıştır. Doğanın ona vermediğini yaratma dürtüsü; zamanla biriken deneyimle başta barınma, beslenme, giyinme gibi ihtiyaca yönelik bir arayış ile bir yaratım sürecine girmiştir, yani kendinde olanın içinde ikincil bir doğa yaratma yetisiyle donatılmıştır. Bu yaratım doğadan kopuk değildir elbette. Tabiatın ona verdiklerini işleyerek bir yaratım içerisindedir. Hem bireysel hem de toplumsal düzeyde sürekli bir gelişim ve değişim içindedir. Kendi varoluşunu anlamlandırma ve toplumsal sorumluluklarını yerine getirme çabası, insanı eşsiz kılan özelliklerden biridir.  İnsan, varlığını aşarak sürekli olarak kendini yenileme, keşfetme ve yaratma yolunda ilerler. Kendisinde olmayan ama olması gerekene doğru yürürve arayışının hiç bitmeyeceğine kanaat getirir. Özetle, var olmanın ötesinde ‘’olmak’’ için yaşayan bir varlıktır. Bu süreçte; bilinçli olan, kendini bilen ve tanıyan biridir. Kendi içsel potansiyelini keşfetmeye çalışan insan, bu yolculukta kendini tanıma, özsaygı geliştirme ve kişisel değerler oluşturma gibi önemli aşamalardan geçer.

Gülten Günsel